در بسیاری از فرایند های تولید و ساخت در حوزه انرژی های تجدید پذیر انکودرها به عنوان ابزار قابل اطمینان برای موقعیت یابی دقیق مورد استفاده قرار می گیرند . به طور کلی می توان گفت که از انکودرها برای تبدیل انرژی خطی یا چرخشی به سیگنال های دیجیتال استفاده می شوند و برای نظارت بر پارامترهای کنترل یا حرکت مانند سرعت ، جهت ، فاصله و یا موقعیت به کار می روند . انکودر ها انرژی چرخشی را به سیگنال های دیجیتال تبدیل می کنند.انکودرهای افزایشی در هر دور از چرخش خود یک پالس دقیق تعریف می نمایند. این انکودرها توانایی اندازه گیری زاویه ای و خطی را دارا می باشند . انکودر های مطلق برای هر موقعیت زاویه ای یک یا چند ارزش عددی مطلق ارائه می کنند. و حتی درصورت قطع برق نیز قادر بهبازیابی دیتا ها می باشند.
در هنگام استفاده از انکودر ها انتخاب مدل مطلوب و و مشخص کردن پیکر بندی مناسب برای دستیابی به نتیجه مطلوب بسیار موثر می باشد.از سال 1969 میلیون ها انکودر برای پاسخگویی به نیاز های بی شماری تقریبا در تمامی صنایع مورد استفاده قرار گرفته است.
انواع انکودرها از نظر موارد استفاده:
1- انکودرهای چرخشی (Rotary Encoder)
2- انکودرهای خطی (Linear Encoder)
انکودرهای چرخشی را از جهات مختلف به انواع زیر تقسیم بندی می کنند:
1- انکودرهای مغناطیسی (magnetic encoders)
انكودرهاي مغناطيسي توسط اثرهال و اثر مگنتورزيسيتو (MR) و رلوكتانس متغيير عمل مي كنند. آنچه در انواع انكودرهاي مغناطيسي مشترك است، اين است كه در همگي آنها يا يك آهنرباي حلقه‌اي بر يك شفت قرار گرفته است و يا چرخ دنده به جاي آن داريم كه از جنس مواد فرومغناطيسي مي‌باشد. اما تفاوت در انكودرهاي مغناطيسي مربوط به بخش ضبط تغييرات است.(Pickup)
اين بخش يا از سنسورهاي اثرهال يا سنسورهاي AMR استفاده مي‌كند و يا از رلوكتانس متغير استفاده خواهد نمود.نمايي از انكودرهاي اثرهال و سنسورهاي AMR در اسلاید بعد آمده است.
بخش Pickup در انكودرهاي مغناطيسي رلوكتانس متغير از يك سيم پيچ كه در ميدان مغناطيسي يك آهنرباي دايمي قرار گرفته است تشكيل شده است. با عبور دندانه هاي چرخ دنده از مقابل آن ضريب نفوذپذيري تغيير مي كند و درنتيجه با تغيير B باعث توليد ولتاژي در پايانه هاي سيم پيچ مي شود.
2- انکودرهای نوری (optical encoders)
انکودرهای نوری نیاز دارند که خطوط کوچک روی دیسک نوری را به طور دقیق ببینند. بنابراین اگر هرگونه آلودگی روی دیسک باشد اشتباه خواهند کرد.در صورتیکه انکودرهای مغناطیسی اینگونه نیستند. به تازگی گروهی از شرکتها مثل Avtron انکودرهای نوری با دیسک های نشکن طراحی کرده اند. آنها از درزگیری های فوق العادهای استفاده کرده اند که مانع ورود آلودگی به انکودر می شود. علاوه براین مقاومت بیشتری در مقابل رنج بزرگتری از تغییرات دما نسبت به رقبای خود دارند.
به طور کلی انکودرهای نوری پالسهای بیشتری در یک دوران می توانند ایجاد کنند.برای بیش از 2048 پالس در دوران شاید انکودرهای نوری تنها انتخاب باشند.در گذشته انکودرهای نوری حتی در همین تعداد پالس در هر دوران نیز دقیق تر از گروهی از انکودرهای مغناطیسی بودند.
اين سنسور از يک نوار تشکيل شده که بر روي آن در نقاط مختلف حساسه‌هايي نسبت به نور، وجود دارد. اين نوار به جسمي که مي‌خواهيم سرعتش را اندازه‌گيري کنيم متصل مي‌شود. در بيرون توسط يک شمارنده مي‌توانيم پالسهايي را که در حساسه‌ها ايجاد مي‌کنند دريافت کرده و با شمارش آنها موقعيت جسم متحرک را تعيين کنيم. در نظر گرفتن موقعيت سيستم در زمان نيز سرعت جسم را به ما مي‌دهد.
از اين نوع از سنسورها در اندازه‌گيري سرعت‌هاي خطي كمتر استفاده مي‌شود. هم به خاطر رنج كم و هم به خاطر مدار بهسازي سنگين‌تر از انواع ديگر كاربرد صنعتي كمتري داشته و بيشتر در حد يك ايده >باقي مانده است.
3- انکودرهای افزایشی (incrimental encoders)
در انکودر های افزایشی ،صفحه ی متصل به محور گردنده دارای تعدادی سوراخ به فاصله های مساوی روی محور خودمی باشد. با عبورنور ازاین سوراخ ها و دریافت آنها(به صورت پالس) توسط یک حس کننده نوری و شمارش آنها میتوان موقعیت را اندازه گرفت. افزایش تعداد سوراخها در این انکودر افزایشی بستگی به کیفیت نور و نیز امکانات فیزیکی جهت کوچک ساختن سوراخ ها دارد. هرچه سوراخها کوچکتر باشد ، نور باید دارای شعاع باریکتری جهت عبور نور از آن باشد. یک راه استفاده از لیزر به جای نور می باشد.
راه دیگراستفاده ازیک سوراخ ثابت وبه همان اندازه سوراخ های متحرک جلوی حس کنندۀ نوری است دراین صورت گر چه امکان برخورد نور به سوراخهای مجاورهم وجوددارد، ولی تغییرات نور دریافتی بیشتر ازحالتی است که حس کننده مستقیماً در مقابل سوراخها قرار گرفته باشد.
از طرفی کوچک شدن سوراخها جهت بالا بردن قدرت تفکیک باعث می شود که نور کمتری به حس کننده رسیده و لذا باید حساسیت آن را بالاتر برد جهت رفع این مشکل می توان به جای استفاده از تنها یک سوراخ ثابت ازتعدادی سوراخ که همگی به یک فاصله و کاملا مساوی سوراخهای متحرک می باشند،استفاده نمود.
در این حالت در مقایسه با حالت تک سوراخی ،اگر مثلا ازn سوراخ ثابت استفاده شود شدت نور دریافتی n برابر شده بدون آنکه قدرت تفکیک کم شود و یا از حس کننده با حساسیت بالاتر استفاده گردد.
یکی از نقاط ضعف این نوع انکودر افزایشی ساده به نام tachometer encoder عدم توانای آن در تشخیص جهت حرکت می باشد.البته اطلاعات مربوط به سرعت رامی توان با شمارش پالسها در یک زمان مشخص اندازه گیری کرد.
جهت بر طرف نمودن عیب فوق ، بیشتر انکودر های افزایشی دارای دو سوراخ در کنار هم می باشند. بدین ترتیب شکل موج حاصل ازهرسوراخ که به صورت کانال A وB نشان داده شده اند، دارای اختلاف فاز 90 نسبت به یکدیگر خواهند بود.
4- انکودرهای مطلق (absolute encoders)
یک (انکودر) رمز گذار مطلق یک کد منحصر به فرد برای هر موقعیت تولید می کند. هنگامی که قدرت این انکودر به ماکسیمم خود رسید، دیگر این نرم افزارهای تبدیل کننده مطلق (انکودر) نیاز ی به یک چرخه برگشت به خانه یا همان محل اول خود ندارد حتی اگر شفت چرخیده بود در حالی که انکودر خاموش بوده باشد. انکودر مطلق در این دسته از فن آوری نوری و یا اثر هال سنجش نوری جهت موثر بودن بر چگونگی دریافت اطلاعات موقعیتی استفاده می نماید.
انکودر های مطلق به دو دسته تقسیم می شوند که شامل : انکودر single-turn و انکودر multi-turn . این انکودر های مطلق با دقت های 12، 13، 14، 17 بیتی ارائه می شوند. سایز این انکودر های مطلق به صورت فشرده و برای فعال و آسان تر کردن عمل ادغام برنامه های کاربردی که دارای محدودیت فضا از جمله پزشکی، امنیت، موتور DC بدون جاروبک، و برنامه های کاربردی صنعتی می باشند، مناسب است.
مشاهده لیست محصولات انکودر پیمان الکتریک :
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| انکودر شفت دار BAUMER | انکودر بدون شفت BAUMER | انکودر INCREMENTAL | انکودر Heavy Duty | انکودر سینوسی/کسینوسی Sine/Cosine |
 |
|
 |
 |
 |
 |
| انکودر E40S6 | انکودر E40H8 | روتاری انکودر EP50S |
لیست محصولات Tacho-Tacho Generator
 |
 |
 |
 |
| TACHO GENERATOR – GT 3 | TACHO GENERATOR – GT 5 | TACHO GENERATOR – GT 7 | TACHO GENERATOR – GTF 7.16 |
 |
 |
 |
 |
| TACHO GENERATOR – GT 9 | TACHO GENERATOR – GTB 9 | TDP 0.2 LS | 13 TDP |